Jak oswoić lęk?

Masz wrażenie, że przez większą część dnia nieustannie się martwisz? To częste objawy zaburzeń lękowych (nerwicy lękowej). Dobra wiadomość jest taka, że są sposoby, aby z nimi walczyć.

Nie możesz dodzwonić się do mamy lub siostry i w Twojej głowie od razu pojawia się myśl: coś jej się stało. Wiele razy w ciągu dnia myślisz o wojnie, obawiasz się raka, utraty pracy, choroby bliskich, zdrady w związku lub tego, że nikogo nie poznasz. Gdy masz wsiąść do samolotu, masz pewność, że się rozbije. Czy taki scenariusz brzmi znajomo? Każdemu z nas przychodzą czasem do głowy czarne myśli. Strach przed wydarzeniami, które się raczej nie wydarzą, ale i tak się ich boimy. Jeśli taki lęk towarzyszy Ci jednak codziennie i pojawia nawet kilkanaście razy w ciągu dnia, to objawy tak zwanego lęku uogólnionego, schorzenia na które cierpi prawie 3% ludzi na całym świecie. I z którym zdecydowanie warto walczyć. Dowiedz się dlaczego.

Strach a lęk – czym się różnią

Strach to super potrzebna emocja, którą stworzyła ewolucja, abyśmy mogli przetrwać. Gdy się boisz, Twoje serce zaczyna szybciej bić, mięśnie stają się lepiej dotlenione i sprawniejsze, mózg pracuje na zwiększonych obrotach. Twój organizm szykuje się do jednej z dwóch opcji: ucieczki lub ataku. Nasi przodkowie potrzebowali strachu, aby móc ekspresowo reagować w sytuacjach prawdziwego zagrożenia: ataku drapieżników czy niebezpiecznych zjawisk pogodowych. Strach pojawia się momentalnie i równie szybko przechodzi, gdy zagrożenie mija. Lęk to tak naprawdę przeciwieństwo strachu. Potrafi trwać z Tobą godzinami czy dniami. Lękowi nie towarzyszą realne obawy. Często boisz się rzeczy, które są bardzo mało prawdopodobne. Nasz organizm nie jest zaprogramowany do bycia w ciągłym stresie. Długotrwały lęk wpływa więc na Ciebie destruktywnie, powodując duże wyrzuty hormonów stresu, w tym kortyzolu, co może prowadzić do całego szeregu chorób cywilizacyjnych, w tych chorób serca czy nowotworów, opisuje w swojej książce „Dlaczego zebry nie mają wrzodów” biolog i neurolog Robert Sopolsky.

Skąd się bierze lęk uogólniony (nerwica lękowa)?

Dlaczego niektórzy wydają się być wiecznymi optymistami, a inni martwią wszystkim praktycznie 24 godziny na dobę? Przyczyna lęku uogólnionego częściowo tkwi w genach. Skłonność możesz dziedziczyć po rodzicach czy dziadkach. Niektóre neuroprzekaźniki w mózgu pracują wtedy inaczej i sprzyjają pojawianiu się uczucia lęku. Dowiedziono też, że osoby z nerwicą lękową mają zwiększoną aktywność w poszczególnych partiach mózgu.  Lęk uogólniony dwa razy częściej dotyka też kobiety niż mężczyzn i zazwyczaj rozwija się w dzieciństwie lub okresie dojrzewania. Mogą na niego zapaść również osoby, których rodzice byli nadopiekuńczy w dzieciństwie. „Nie dotykaj pieska, może Cię ugryźć”, „Nie wchodź tam, bo możesz spaść”, „Uważaj, bo możesz się przewrócić”. Kreowany w ten sposób przez rodziców świat może wydawać się niebezpieczny i kompletnie nieprzewidywalny. Na zaburzenia lękowe częściej cierpią też osoby z zaniżoną samooceną, a także te, które przeżyły w przeszłości jakąś traumę.

Czy to już lęk czy tylko niepokój

Skąd możesz wiedzieć, czy Twoje zamartwianie się to tylko chwilowy problem czy może już lęk uogólniony? Czasem lęk, nawet ten długotrwały, może pojawiać się przejściowo, w trudniejszych okresach życia. Często masz też realne powody, aby się martwić. Lęk uogólniony to coś dużo poważniejszego. Symptomem, który go wyróżnia jest poczucie ciągłego napięcia, które towarzyszy Ci cały czas, nawet gdy nic złego się nie dzieje. Żyjesz w obawie, że coś niedobrego może wydarzyć się w każdej chwili.

Osoby z lękiem uogólnionym (nerwicą lękową) dodatkowo:

– mają problem z podejmowaniem decyzji

– miewają problemy z koncentracją

– obawiają się utraty kontroli

– nadmiernie zamartwiają się wieloma rzeczami

– mają problemy ze snem

– odczuwają częste zmęczenie

– mają problemy żołądkowo – jelitowe

– mają poczucie lęku utrzymujące się dłużej niż pół roku

– osoby z lękiem uogólnionym częściej mają skłonność do sięgania po używki, np. alkohol, aby złagodzić uczucie ciągłego napięcia.

Z czasem lęk uogólniony może prowadzić do poważniejszych objawów fizycznych, takich jak nadciśnienie, problemy z sercem, zaburzenia hormonalne.

Nerwica lękowa – jak ją zwalczyć

Widzisz już więc zapewne, że lęk uogólniony warto próbować okiełznać. Najpopularniejsze sposoby to:

  1. Psychoterapia

Najlepsze efekty w zwalczaniu lęku uogólnionego (nerwicy lękowej) ma psychoterapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna. W przypadku lęku uogólnionego stosuje się też psychoanalizę. W trakcie niej możesz odkryć przyczyny lęku, a także nauczyć się odpowiednio na niego reagować gdy się pojawia.

  1. Skuteczne leki

W przypadku bardzo nasilonego lęku uogólnionego często pierwszym krokiem w leczeniu jest przyjmowanie leków o działaniu przeciwlękowym lub antydepresyjnych. Oczywiście o ich przepisaniu decyduje lekarz.

  1. Regularne ćwiczenia

Aktywność fizyczna jest w stanie zmniejszyć stany lękowe i poprawić Twoje samopoczucie. Potwierdzili to naukowcy z Uniwersytetu w Gothenburgu. Najlepsze efekty dają intensywne ćwiczenia, ale nawet te o mniejszej intensywności zmniejszają napady lękowe.

  1. Medytacja

Bardzo dobre efekty w zmniejszaniu napięcia i poczucia lęku ma medytacja lub mindfulness. Pozwalają one wyciszyć myśli, skupić się na oddechu i go wyrównać, zdystansować do odczuwanych emocji, w tym strachu czy lęku. Badania dowiodły też, że medytacja jest w stanie przeprogramować ścieżki neuronowe i nauczyć nowych odpowiedzi na emocje.

  1. Zdrowy tryb życia

Wysypianie się oraz zdrowa dieta mogą pozytywnie wpłynąć na nerwicę lękową. O ile niekoniecznie zmniejszają stres, to na pewno go nie nasilają. Niedostateczna ilość snu sprzyja wydzielaniu się hormonów stresu. Zdrowe rutyna może więc pomóc utrzymać lęk w ryzach.

Udostępnij ten artykuł!

Zapisz się do naszego newslettera!

    Chcę otrzymywać Newsletter Mewell i wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez MeWell zgodnie z jego Polityką Prywatności dla celów jego wysyłki.